هوش نما
مقدمه
هوش مصنوعی (AI) مبنایی برای تقلید از فرآیندهای هوش انسانی از طریق ایجاد و استفاده از الگوریتمهای ساختهشده در یک محیط محاسباتی پویا است. به بیان ساده، AI به توسعه ماشینهای هوشمندی اشاره دارد که میتوانند کارهایی را انجام دهند که معمولاً به هوش انسانی نیاز دارند. برخی نمونهها شامل ادراک بصری، تشخیص گفتار، تصمیمگیری و ترجمه زبان هستند.
پتانسیل هوش مصنوعی
AI این پتانسیل را دارد که در حوزههای مختلف وارد شده و آنها را متحول کند، از جمله در حوزههای مراقبتهای بهداشتی و پزشکی، حمل و نقل، مالی، آموزش، بازاریابی و سرگرمی. طبق تأکیدات رهبر معظم انقلاب، ایران باید در هوش مصنوعی در بین ۱۰ کشور برتر دنیا قرار گیرد.
جایگاه ایران در توسعه هوش مصنوعی
متخصصان معتقدند ایران میتواند در بین کشورهای برتر صنعتی و علمی قرار بگیرد، به شرطی که در سال 2024 با سرعت بالا در زمینه توسعه هوش مصنوعی اقدام کند. جمهوری اسلامی به عنوان یک کشور پیشرو علمی و در حال پیشرفت صنعتی، یک سال طلایی را در پیش دارد تا با اجرای طرح ملی هوش مصنوعی، خصوصاً در بخش زیرساخت و سکوهای مورد نیاز، جهش خوبی را تجربه کرده و راه خود را برای برتر شدن هموار کند.
راهاندازی مرکز راهبردی هوش مصنوعی
به همین منظور، در سال 1402 مرکز راهبردی هوش مصنوعی راهاندازی شده و در نمایشگاه بانکداری الکترونیک از دو محصول این مرکز رونمایی شد.
فصلنامه هوش نما
فصلنامه هوش نما به همت مرکز هوش مصنوعی شرکت ملی انفورماتیک با هدف بررسی جامع اکوسیستم هوش مصنوعی کشور تهیه شده است. این گزارش اطلاعات مورد نیاز از سازمانها، وزارتخانهها، بخشهای خصوصی و فعالان حوزه گردآوری و دستهبندی شده است. امیدواریم شاهد اثربخشی آن در سطح کشور باشیم.
تاریخچه هوش مصنوعی
تاریخچه هوش مصنوعی با کارهای آلن تورین در دهه ۱۹۴۰ آغاز شد، که مفهوم ماشین هایی با توانایی استدلال و حل مسئله را مطرح کرد. این حوزه با پیشرفت هایی مانند یادگیری ماشین و پردازش زبان طبیعی، به سرعت توسعه یافته و امروزه در بسیاری از فناوری های روزمره ما نقش دارد.
تاریخچه علم داده و هوش مصنوعی
هوش مصنوعی یکی از شاخه های جذاب و پرچالش علوم کامپیوتر است که به مطالعه و طراحی سیستم هایی میپردازد که قادر به انجام وظایفی هستند که به هوشمندی، استدلال، یادگیری و خلاقیت انسان نیاز دارند. این شاخه از علوم کامپیوتر در اواسط قرن بیستم شکل گرفت و از آن زمان تا کنون پیشرفت های چشمگیری را در زمینه های مختلفی مانند پردازش زبان طبیعی، تشخیص تصویر، بازی های رایانه ای، وسایل نقلیه خودران و رباتیک داشته است. تاریخچه هوش مصنوعی به دوران باستان برمیگردد که در آن افسانه ها و داستان هایی از موجودات مصنوعی وجود داشت که قوه هوشیاری و آگاهی داشتند. اما اولین کارهای علمی و تئوری در این زمینه را میتوان به دانشمندانی مانند آلن تورین ، جان مک کارتی، کلود شانون و ماروین مینسکی نسبت داد که در دهه های ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ میلادی اساس های ریاضی، منطقی و محاسباتی هوش مصنوعی را بنیان نهادند.
تولد هوش مصنوعی (۱۹۴۰-۱۹۶۰ میلادی): تست معروف تورینگ برای ارزیابی هوش ماشین در این دوره معرفی شد. آلن تورینگ، دانشمند علوم کامپیوتر و ریاضیدان، اصطلاح «هوش مصنوعی» را پیشنهاد کرد و آزمایشی پیشگامانه برای ارزیابی توانایی ماشینها در تقلید رفتار انسانی طراحی نمود.
بلوغ هوش مصنوعی (۱۹۵۷-۱۹۷۹ میلادی): هوش مصنوعی پیشرفتها و شکستهایی را تجربه کرد؛ محققان به کشف احتمالات جدید در این حوزه پرداختند. آزمایشهای اولیه مانند حل مسئله عمومی و ELIZA نشاندهنده پتانسیل در قابلیتهای حل مسئله و تفسیر زبان گفتاری بودند. اما این دستاوردها با چالشهایی نظیر کمبود بودجه، انتقادات فلسفی و مشکلات محاسباتی مواجه شدند.
زمستان هوش مصنوعی (۱۹۸۰-۱۹۹۰ میلادی): دورهای از رکود و ناامیدی بود که انتظارات غیرواقعی و عدم توجه به پیچیدگیها باعث شکست بسیاری از پروژهها شد. کاهش بودجه و علاقهمندی، تحقیقات در این زمینه را به حاشیه راند.
بازگشت هوش مصنوعی (۱۹۹۰-۲۰۰۰ میلادی): هوش مصنوعی با فناوریهای نوین همچون شبکههای عصبی مصنوعی، الگوریتمهای تکاملی و یادگیری تقویتی، به عرصه بازگشت. این فناوریها توانایی حل مسائل پیچیده را افزایش داده و کاربردهایی مانند تشخیص چهره، ترجمه ماشینی و بازیهای رایانهای را به ارمغان آوردند.
انفجار هوش مصنوعی (۲۰۰۰-۲۰۲۰ میلادی): هوش مصنوعی با پیشرفتهای چشمگیر در زمینههایی همچون یادگیری عمیق، پردازش زبان طبیعی، هوش مصنوعی مولد و خودروهای خودران همراه شد. این دستاوردها نهتنها صنایع متعددی را تحت تأثیر قرار داد، بلکه چالشهایی همچون اخلاق، امنیت و تأثیرات اجتماعی را نیز به دنبال داشت.
انفجار هوش مصنوعی
سال 2020 نقطه عطفی در تاریخ هوش مصنوعی بود. در این سال، شاهد پیشرفت های چشمگیری در زمینه های مختلف هوش مصنوعی از جمله یادگیری عمیق، پردازش زبان طبیعی و بینایی ماشین بوده ایم.از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد.
1 ابزارهای پردازش زبان طبیعی:(NLP)
• (2023) 4 ChatGPT: جدیدترین نسخه ChatGPT در سال 2024 معرفی شد. این نسخه از هوش مصنوعی از چندین پیشرفت جدید بهره میبرد، از جمله:
o درک و پاسخ به سوالات پیچیده تر
o تولید متن های خلاقانه تر و جذابتر
o ترجمه زبان ها
o نوشتن کدهای کامپیوتری
o انجام گفتگوهای طبیعی و جذاب
o تولید متنهای خلاقانه و آموزنده
o ترجمه زبان ها
o نوشتن کدهای کامپیوتری
• (2023)Gemini: ربات چت مبتنی بر هوش مصنوعی گوگل، قادر به انجام گفتگوهای طبیعی، تولید متنهای خلاقانه، ترجمه زبان ها و نوشتن کدهای کامپیوتری است.
o انجام گفتگوهای طبیعی و جذاب
o تولید متن های خلاقانه و آموزنده
o ترجمه زبان ها
o نوشتن کدهای کامپیوتری
• (2022) Bard: ربات چت هوش مصنوعی گوگل که میتواند به سوالات شما پاسخ دهد،
متن های خلاقانه بنویسد و زبان ها را ترجمه کند. این ربات در سال 2024 منسوخ شد و Gemini جای آن را گرفت.
• (2022) 3.5 3 ChatGPT: ربات چت هوش مصنوعی OpenAI که میتواند به سوالات شما پاسخ دهد، متنهای خلاقانه بنویسد و کدهای کامپیوتری را تولید کند.
• (2022)DALL-E 2: ابزار هوش مصنوعی OpenAI که میتواند از متن های شما تصاویر خلاقانه و واقعی ایجاد کند.
ابزارهای هوش مصنوعی در کاربردهای مختلف
۶۰ ابزار هوش مصنوعی کاربردی
صنعت جهانی هوش مصنوعی در سال 2023
در سال 2023، ارزش بازار جهانی هوش مصنوعی به 142.3 میلیارد دلار رسید (Statista، 2023). این آمار نشاندهندهی رشد چشمگیر این صنعت است که روز به روز در حال گسترش و ورود به زمینههای مختلف است. در ایالات متحده، 73 درصد از شرکتها از هوش مصنوعی در برخی از جنبههای تجارت خود استفاده میکنند (PwC، 2023). این امر نشاندهندهی تأثیر گسترده هوش مصنوعی بر عملکرد تجاری و تصمیمگیریهای کلیدی شرکتهاست.
علاوه بر این، در سال 2023، بیش از 25 درصد از سرمایهگذاریها در استارتاپهای آمریکایی به شرکتهای مرتبط با هوش مصنوعی اختصاص یافته است. این در حالی است که بین سالهای 2018 تا 2022، استارتاپهای هوش مصنوعی تنها حدود 12 درصد از کل بودجهها را دریافت میکردند (Crunchbase، 2023)، که نشاندهندهی افزایش سریع علاقه به این حوزه است.
پیشبینی میشود که بازار جهانی تراشههای هوش مصنوعی تا سال 2027 به مرز 120 میلیارد دلار برسد (Statista، 2023)، که این خود نشاندهندهی اهمیت حیاتی سختافزارهای مرتبط با هوش مصنوعی در آینده است. همچنین، درآمد جهانی نرمافزارهای هوش مصنوعی تا سال 2025 به 100 میلیارد دلار خواهد رسید (Omdia، 2023)، که گواهی بر رشد روزافزون تقاضا برای محصولات نرمافزاری مبتنی بر هوش مصنوعی است.
این آمار نشان میدهند که هوش مصنوعی در حال تبدیل شدن به یکی از ارکان اصلی اقتصاد جهانی است و پیشبینی میشود که تأثیر آن در سالهای آینده به طور قابل توجهی افزایش یابد.
چرخه اوج گیری هوش مصنوعی
هوش مصنوعی بهعنوان یک فناوری نوظهور، همچنان در حال گذراندن مراحل اولیه چرخه عمر خود است. با وجود اینکه این فناوری تاکنون در صنایع مختلف بهکار گرفته شده و پیشرفتهای چشمگیری داشته است، هنوز بخشهای زیادی وجود دارند که پتانسیل استفاده از آن را در آینده خواهند داشت. مزایا و کاربردهای گستردهای که برای هوش مصنوعی پیشبینی میشود، مانند افزایش بهرهوری، کاهش هزینهها، بهبود تصمیمگیریها و بهینهسازی فرآیندها، همه نشاندهندهی آن است که این فناوری در سالهای آینده بهطور فزایندهای توسعه خواهد یافت.
از سوی دیگر، با توجه به سرمایهگذاریهای کلان در این حوزه و پیشرفتهای تکنولوژیکی سریع، انتظار میرود که پذیرش هوش مصنوعی توسط سازمانها و افراد به مرور بیشتر شود. این فناوری نه تنها به عنوان ابزاری برای نوآوری و رقابت در صنایع مختلف دیده میشود، بلکه به عنوان یک نیروی محرک تحول دیجیتال در بسیاری از حوزهها مطرح است.
آینده هوش مصنوعی مولد
هوش مصنوعی مولد (GenAI) بهسرعت در حال تغییر و تحول است و پیشبینیها نشان میدهند که این فناوری در سالهای آینده بهطور چشمگیری گسترش خواهد یافت. در نمودار گارتنر (Gartner Hype Cycle)، که به تحلیل و پیشبینی رشد و بلوغ فناوریهای نوظهور میپردازد، ابعاد مختلف رشد هوش مصنوعی مولد طی 8 سال آینده به تفصیل نشان داده شده است.
آنت زیمرمن معاون تحلیلگر گارتنر:
انتشار بی سابقه فناوری تقریباً بر همه بازارها، محصولات و مشتریان آنها تأثیر میگذارد در نتیجه هوش مصنوعی مولد تغییرات قابل توجهی در نیروهای رقابتی ایجاد میکند و فرصت های تجاری جدید را برای ارائه دهندگان فناوری و خدمات باز می کند.
تا سال ۲۰۲۷ مدلهای بنیادی زیربنای ۷۰ درصد موارد استفاده از پردازش زبان طبیعی (NLP) خواهند بود که این میزان در سال ۲۰۲۲ کمتر از ۵ درصد بوده است.
تا سال ۲۰۲۶ حدود ۸۰ درصد از شرکتها از APIها یا مدل های هوش مصنوعی مولد رابط برنامه نویسی که توسط خودشان یا سایر شرکتها توسعه یافته اند استفاده خواهند کرد.
رویدادهای هوش مصنوعی در ایران و جهان
طی سال های اخیر شاهد افزایش رویدادهای علمی حوزه هوش مصنوعی در ایران و جهان بوده ایم. رویدادهایی از قبیل کنفرانس،سمپوزیوم، مسابقات برنامه نویسی، پنل های تخصصی و همایش های یک روزه.
رویدادهای هوش مصنوعی ایران
در سال های گذشته، شاهد برگزاری همایش های متعددی در حوزه هوش مصنوعی در ایران بوده ایم.آمارهای زیر نشانگر افزایش تعداد رویدادها میباشد. شایان ذکر است، سال های 1399 تا 1401 به علت بیماری کرونا تعداد رویدادهای کشور کاهش چشمگیری داشته است ولی در سال 1402 با عادی شدن جریانات و تحولات هوش مصنوعی مولد، رشد قابل توجهی در تعداد رویدادهای حوزه هوش مصنوعی مشاهده می شود.
مقالات هوش مصنوعی ایران
با توجه به رشد روزافزون هوش مصنوعی و رویدادهای مرتبط در سال های اخیر، شاهد افزایش تعداد مقالات منتشر شده در این حوزه در جهان بوده ایم و ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. آمارهای زیر مربوط به مقالات چاپ شده در ایران، استخراج شده از سایت سیویلیکا در حوزه هوش مصنوعی می باشد.
هوش مصنوعی و حاکمیت
هوش مصنوعی در حال تبدیل شدن به یک میدان رقابت جدید بین کشورها است. کشورهایی که در این زمینه پیشرو هستند، از مزایای اقتصادی، اجتماعی و امنیتی قابل توجهی برخوردار خواهند شد.
فراکسیون هوش مصنوعی و حکمرانی داده مجلس شورای اسلامی
در راستای فرمایشات مقام معظم رهبری در مراسم سالگرد امام خمینی (ره) و به منظور مدیریت بهتر مسائل در عصر فناوریهای نوین، فراکسیون هوش مصنوعی و حکمرانی داده در مردادماه سال 1402 تشکیل و آغاز به کار کرد. این فراکسیون با هدف بررسی و تدوین سیاستهای لازم در زمینه هوش مصنوعی و دادهمحوری تأسیس شده است.
فعالیتهای فراکسیون شامل موارد زیر است:
برگزاری جلسات تخصصی در مجلس: این جلسات به منظور تبادل نظر و بررسی چالشها و فرصتهای موجود در حوزه هوش مصنوعی و حکمرانی داده تشکیل میشود.
راهاندازی کارگروههای علمی: با حضور نخبگان کشور و متخصصان حوزه هوش مصنوعی از سازمانها، اتحادیهها، سندیکاها، دانشگاهها و مراکز علمی مختلف، این کارگروهها به بررسی و تبادل نظر پیرامون جدیدترین دستاوردها و فناوریهای مربوط به هوش مصنوعی میپردازند.
این اقدامات به دنبال ایجاد یک بستر همکاری میان بخشهای علمی و دولتی برای ارتقای توانمندیهای کشور در حوزه فناوری و مدیریت دادهها است.
شورای ملی و مرکز ملی راهبری هوش مصنوعی
در آذرماه 1402، شورای ملی راهبری هوش مصنوعی با هدف هماهنگی و همافزایی میان دستگاههای ذیربط و کنشگران پیشران این حوزه تشکیل شد. معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری نیز با حکمی از سوی رئیسجمهور به عنوان رئیس شورا منصوب گردید.
همچنین در اسفند 1402، محمدسعید سرافراز به عنوان دبیر شورا و رئیس مرکز راهبری هوش مصنوعی منصوب شد. اهداف کلیدی این شورا عبارتاند از:
فراهمسازی سازوکار مناسب برای نظارت و پیگیری مستمر بر پیشرفتهای جهانی و داخلی در حوزه فناوری هوش مصنوعی.
تنظیم چارچوبهای قانونی جهت دسترسی فعالان این حوزه به دادههای دستگاههای اجرایی برای توسعه فناوریها و خدمات مرتبط.
توسعه زیرساختهای پردازشی لازم برای پیشرفت هوش مصنوعی در کشور.
طراحی راهکارهای عملیاتی برای جذب و بهرهگیری از نخبگان داخلی و خارجی مرتبط با فناوری هوش مصنوعی.
استقرار سازوکار اپراتوری و ایجاد صندوق ملی هوش مصنوعی.
تدوین روشهای مناسب جهت ارتقای تعاملات منطقهای و بینالمللی در حوزه توسعه فناوری و خدمات هوش مصنوعی.
همافزایی دستگاههای اجرایی کشور بر اساس مصوبات شورای ملی راهبری هوش مصنوعی.
برگزاری جلسات و نظارت بر اجرای دقیق مصوبات شورا.
این اقدامات میتواند به توسعه هوش مصنوعی در کشور کمک شایانی کرده و زمینهساز نوآوریها و بهبود خدمات عمومی شود.
انجمن شرکت های هوش مصنوعی
مجمع عمومی انجمن صنفی کارفرمایی شرکتهای فناور هوش مصنوعی و اقتصاد دیجیتال ایران در تاریخ سوم آبان 1402 با حضور نماینده وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و اعضای مجمع در این وزارتخانه برگزار شد و انجمن به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.
برنامههای این انجمن به شرح زیر است:
مشاوره در استفاده از هوش مصنوعی در توسعه آموزش و پژوهشهای پایه و کاربردی در سطوح مختلف آموزشی کشور.
تقویت تحقیق و توسعه هوش مصنوعی از طریق فراهمآوری زیرساختهای تحقیقاتی، مالی و فناوری، از جمله تأسیس صندوقهای تأمین مالی، حقوق مالکیت فکری، و تقویت شبکه توسعهدهندگان هوش مصنوعی.
آگاهیبخشی عمومی در خصوص مواجهه و استفاده از محصولات هوش مصنوعی.
گسترش همکاریهای بینالمللی در زمینه هوش مصنوعی با سایر تشکلهای بینالمللی به منظور تنظیمگری بینالمللی در این حوزه.
این برنامهها میتواند به تقویت صنعت هوش مصنوعی و اقتصاد دیجیتال در ایران کمک کند و زمینهساز توسعه پایدار این فناوری در کشور باشد.
کمیسیون هوش مصنوعی نظام صنفی رایانه ای
با توجه به اهمیت و جایگاه هوش مصنوعی و علوم داده در توسعه و تحول دیجیتال، کمیسیون هوش مصنوعی و علم داده (AI & DS) در نظام صنفی رایانهای تهران به مدت شش سال تأسیس شده است. این کمیسیون با هدف پاسخگویی به نیازهای سازمانهای دولتی و خصوصی جهت افزایش بهرهوری و کارایی فعالیت میکند.
رئوس مطالب و موضوعات این کمیسیون شامل موارد زیر است:
قراردادهای منع افشای اطلاعات (NDA) در پروژههای مرتبط با مدیریت داده و هوشمندسازی.
– قیمتگذاری، تعرفهنویسی و استانداردسازی خدمات و محصولات مرتبط با امنیت کلان دادهها و حفاظت از حریم خصوصی کاربران.
– نقشآفرینی مؤثر در هوشمندسازی اقدامات استراتژیک سازمانها.
– تسهیلگری مشارکت اعضای صنف برای عقد قراردادهای مشارکت عمومی و خصوصی (PPP).
– همکاری با سازمانهای حاکمیتی در تدوین اصول و ضوابط حاکم بر مباحث مرتبط با فناوریها و نرمافزارهای هوشمند، سامانههای توصیهگر و تحلیلگر.
این کمیسیون به عنوان یک نهاد کلیدی در عرصه هوش مصنوعی و علوم داده میتواند نقش مؤثری در ارتقاء سطح فناوری و بهبود کیفیت خدمات در سازمانها ایفا کند.
انجمن هوش مصنوعی ایران
اهداف انجمن “هوش مصنوعی ایران”
انجمن “هوش مصنوعی ایران” با مجوز تأسیس از کمیسیون انجمنهای علمی ایران وزارت عتف در تاریخ 1402/12/20، با هدف تقویت و توسعه اکوسیستم هوش مصنوعی در کشور تشکیل شده است. برخی از اهداف کلیدی این انجمن به شرح زیر است:
سازماندهی و تقویت نوآوری:
ایجاد بسترهای همکاری و تبادل نظر میان پژوهشگران، دانشمندان، و فعالان حوزه هوش مصنوعی به منظور تقویت نوآوری و توسعه فناوریهای جدید.
فرهنگسازی و ارتقاء دانش عمومی:
افزایش آگاهی عمومی نسبت به کاربردها و مزایای هوش مصنوعی و بهبود تواناییهای جامعه در استفاده مؤثر از این فناوری در تمامی جوانب زندگی.
مشارکت در تدوین سیاستها و مقررات:
همکاری با نهادهای دولتی و خصوصی برای تدوین سیاستها، اولویتها و مقررات مرتبط با هوش مصنوعی، به منظور ایجاد یک چارچوب قانونی و اخلاقی برای استفاده از این فناوری.
سرمایهگذاری و توانمندسازی شرکتهای دانش بنیان:
حمایت از شرکتهای پژوهشی و فناوری در زمینه هوش مصنوعی از طریق ارائه مشاوره، تأمین منابع مالی، و تسهیل دسترسی به امکانات و زیرساختهای لازم.
تدوین محتوای آموزشی:
همکاری در طراحی سرفصل دروس و محتوای آموزشی مرتبط با هوش مصنوعی در تمامی مقاطع تحصیلی، از آموزشهای رسمی و غیررسمی گرفته تا دورههای مهارتآموزی و تخصصی.
نظارت و اجرای طرحهای کلان:
ارائه مشاوره و نظارت بر پروژههای کلان هوش مصنوعی با تمرکز بر حوزههای خط و زبان فارسی، از جمله پردازش زبان طبیعی، پردازش صوت و تصویر، و توسعه مدلهای زبانی بزرگ.
برگزاری همایشها و کارگاهها:
سازماندهی و برگزاری همایشها، کارگاهها، و کنفرانسهای علمی در زمینه هوش مصنوعی به منظور گسترش آگاهی و دانش در این حوزه.
شرکت های فعال در حوزه هوش مصنوعی
با توجه به اهمیت هوش مصنوعی در کشور ما، شرکتهای زیادی به این حوزه وارد شدهاند و با پذیرش ریسکهای مرتبط با حضور در این زمینه، تلاش میکنند تا به هوشمندسازی کسبوکارهای داخلی کمک کنند. این شرکتها به استفاده و ارائه خدمات مبتنی بر AI مشغول هستند و به عنوان پیشگامان عصر فناوریهای نوظهور نقش کلیدی در توسعه و کاربرد این فناوری ایفا میکنند.
گروه بندی شرکت های فعال در حوزه هوش مصنوعی
کاربردهای هوش مصنوعی به سرعت در حال افزایش است و هماکنون شرکتهای زیادی در این زمینه مشغول به فعالیت هستند. این فناوری بهعنوان یک زمینهی مناسب برای سرمایهگذاری شناخته میشود و بسیاری از شرکتهای بزرگ مانند گوگل و مایکروسافت سرمایهگذاریهای زیادی در این حوزه انجام دادهاند.
علاوه بر این، شرکتهای بسیاری وجود دارند که به ارزش هوش مصنوعی پی بردهاند و به سمت استفاده از آن پیش رفتهاند. آنها از مزایای یادگیری ماشین، یادگیری عمیق و دیگر فناوریهای هوش مصنوعی بهرهمند میشوند.
طبق تحقیقات انجامشده، حدود ۴۰ درصد از سازمانها و شرکتهای مختلف در حال حاضر از هوش مصنوعی استفاده میکنند. این آمار در ۴ سال گذشته ۷۲ درصد رشد داشته است که نشاندهنده تأثیر فوقالعاده این فناوری در پیشرفت کسبوکارها است.
شرکت های پیشرو در ارائه خدمات زیرساختی هوش مصنوعی در ایران
در حال حاضر، تعداد محدودی از شرکتها در ایران به ارائه خدمات زیرساختی پردازش سریع هوش مصنوعی میپردازند. برخی از این شرکتها عبارتند از:
شرکت ها ی ارائه دهنده برنامه های کابردی بر مبنای تحلیل داده و هوش مصنوعی
تحلیل آماری شرکت های هوش مصنوعی شناسایی شده
پراکندگی جغرافیایی شرکت های هوش مصنوعی
شرکت های فین تک و فناوری مالی فعال در حوزه هوش مصنوعی
شرکت های فین تک فعال در حوزه هوش مصنوعی
دسته بندی بر اساس کاربرد
تحلیل آماری شرکت های فین تک فعال هوش مصنوعی ایران
کاربردهای هوش مصنوعی
هوش مصنوعی به ساده سازی فرآیندها، افزایش کارایی کسب و کار و راحتتر و سریعتر شدن زندگی روزمره کمک میکند. هوش مصنوعی در جامعه امروزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا میتواند مشکلات پیچیده را با روشی کارآمد در صنایع مختلف مانند مراقبت های بهداشتی،خرده فروشی، تولید، سرگرمی، مالی، نظامی،آموزش و… حل کند.
هوش مصنوعی مولد و کاربرد آن در صنایع
هوش مصنوعی مولد (AI Generative) نوعی از هوش مصنوعی است که بهجای تجزیه و تحلیل دادهها، محتوای جدیدی مانند تصاویر، متن، موسیقی و کد تولید میکند. این نوع هوش مصنوعی از الگوریتمهای یادگیری عمیق برای یادگیری الگوهای موجود در دادهها و سپس تولید محتوای جدید بر اساس آن الگوها استفاده میکند. در ادامه، نمودارهای میزان کاربرد هوش مصنوعی مولد در بخشهای مختلف صنایع را مشاهده میکنید.
هوش مصنوعی و دانشگاهیان در ایران
جمهوری اسلامی ایران در حوزه تولید علم در هوش مصنوعی در رتبه ۱۵ قرار دارد. همچنین، در استفاده از هوش مصنوعی در زندگی، رتبه ۷۷ و در پذیرش هوش مصنوعی رتبه ۹۴ را به خود اختصاص داده است.
دانشگاه های دارای رشته هوش مصنوعی
هوش مصنوعی یکی از گرایشهای مقاطع ارشد و دکتری است که در بسیاری از دانشگاههای ایران ارائه میشود. این رشته به دانشجویان امکان میدهد تا به تحقیقات و توسعه فناوریهای مرتبط با هوش مصنوعی بپردازند و در زمینههای مختلفی مانند یادگیری ماشین، پردازش زبان طبیعی و بینایی ماشین تخصص پیدا کنند.
جایگاه ایران در تولید مقالات حوزه هوش مصنوعی در پایگاه علمیscimago
وضعیت تولید علم حوزه هوش مصنوعی در پایگاه علمی scimago در دنیا
بنا به گزارش پایگاه ماکروپولو که به بررسی پیشرفت اقتصاد چین میپردازد 3 درصد از دانش هوش مصنوعی دنیا از دانشجویان ایران حاصل میشود.
مسیر تحصیلی و شغلی محققین هوش مصنوعی نشان می دهد اکثریت دانشجویان دارای تخصص هوش مصنوعی پس از مقطع کارشناسی راهی کشورهای دیگر عمدتا (ایالت متحده امریکا) میشوند.
معرفی شرکت های هوش مصنوعی ایران
شرکتهای هوش مصنوعی ایران در سالهای اخیر رشد قابل توجهی داشتهاند. این شرکتها در زمینههای مختلفی از جمله پردازش زبان طبیعی، بینایی ماشین، یادگیری ماشین و رباتیک فعال هستند. این پیشرفتها نه تنها به توسعه فناوریهای نوین کمک میکند، بلکه نقش مهمی در بهبود کسبوکارها و ارتقای کیفیت زندگی مردم ایفا میکند.